តើ COVID រយៈពេលយូរគឺជាអ្វី?
អ្នកដែលឆ្លងជំងឺ COVID-19 អាចបន្តមានរោគសញ្ញា និងផលប៉ះពាល់រយៈពេលយូរ បន្ទាប់ពីការឆ្លងរបស់ពួកគេ ដែលហៅថា “COVID រយៈពេលយូរ” ឬ “អាការក្រោយជំងឺ COVID”។ យើងនៅមិនទាន់ដឹងរឿងជាច្រើនអំពីជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ។ យើងបន្តស្វែងយល់បន្ថែម នៅពេលដែលការស្រាវជ្រាវអំពីជំងឺ COVID រយៈពេលយូរនៅតែបន្ត។
រោគសញ្ញានៃជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ
អ្នកដែលមានជំងឺ COVID រយៈពេលយូរអាចមានរោគសញ្ញាផ្សេងៗគ្នា ដែលអាចមានរយៈពេលជាច្រើនសប្តាហ៍ ជាច្រើនខែ ឬជាច្រើនឆ្នាំ បន្ទាប់ពីការឆ្លងនោះ។
រោគសញ្ញារួមមានជាអាទិ៍៖
- ការមានអារម្មណ៍នឿយហត់ ជាពិសេសបន្ទាប់ពីការខំប្រឹងប្រែងខ្លាំងផ្នែកផ្លូវចិត្ត ឬរាងកាយ
- គ្រុនក្តៅ
- ការពិបាកក្នុងការដកដង្ហើម
- ក្អក
- ការឈឺដើមទ្រូង
- ការផ្លាស់ប្តូរក្លិន និង/ឬរសជាតិ
- ពិបាកក្នុងការគិត ឬប្រមូលស្មារតី ឬ "ភ្លេចភ្លាំង"
- ការឈឺក្បាល
- ការឈឺក្រពះ
- ការផ្លាស់ប្តូរវដ្តរដូវ
តើអ្នកណាដែលអាចវិវត្តទៅជាជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ?
អ្នកណាដែលបានឆ្លងជំងឺ COVID-19 អាចវិវត្តទៅជាជំងឺ COVID រយៈពេលយូរបាន។ វាច្រើនកើតមានចំពោះមនុស្សដែលមានរោគសញ្ញាជំងឺ COVID-19 ធ្ងន់ធ្ងរ ជាពិសេសអ្នកដែលត្រូវការសម្រាកនៅមន្ទីរពេទ្យ។ អ្នកដែលធ្លាប់មានអាការរលាកជាពហុប្រព័ន្ធអំឡុងពេល ឬបន្ទាប់ពីការឆ្លងជំងឺ COVID-19 របស់ពួកគេ អាចប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យខ្ពស់សម្រាប់ជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ។ ស្ត្រី មនុស្សវ័យចំណាស់ អ្នកដែលមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ និងអ្នកដែលមិនបានចាក់វ៉ាក់សាំង ហាក់ដូចជាងាយនឹងវិវត្តទៅរកជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ។ អ្នកដែលឆ្លងជំងឺ COVID-19 ច្រើនដង ក៏អាចមានហានិភ័យចំពោះសុខភាពច្រើនផងដែរ រួមទាំងជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ។
ការបង្ការពីជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ
ការបង្ការការឆ្លងជំងឺ COVID-19 គឺជាមធ្យោបាយដ៏ល្អបំផុតក្នុងការបង្ការពីជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ។ ការពារខ្លួនអ្នក និងអ្នកដទៃពីជំងឺ COVID-19 ដោយការលាងដៃរបស់អ្នក ការពាក់ម៉ាស់នៅកន្លែងដែលមានមនុស្សច្រើនកុះករ ការស្នាក់នៅផ្ទះអំឡុងពេលឈឺ និងទទួលការចាក់វ៉ាក់សំាង និងដូសជំរុញដែលបានណែនាំ។
បុគ្គលដែលបានទទួលវ៉ាក់សំាង ហើយនៅតែកើតជំងឺ COVID-19 អាចនឹងមានហានិភ័យវិវត្តទៅជា COVID រយៈពេលវែងតិចជាងអ្នកដែលមិនបានចាក់វ៉ាក់សាំង។
ស្វែងយល់អំពីការទទួលបានវ៉ាក់សំាងសម្រាប់ជំងឺ COVID-19
ការធ្វើរោគវិនិច្ឆយលើជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ
វាអាចជាការលំបាកក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆយលើជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ។ រោគសញ្ញាអាចពិបាកសម្រាប់អ្នកជំងឺក្នុងការពន្យល់។ មិនមានការធ្វើតេស្តនៅក្នុងមន្ទីរពិសោធន៍ ឬការសិក្សាដោយការឆ្លុះថត ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆយនោះទេ។ ការធ្វើតេស្តវេជ្ជសាស្រ្តអាចបង្ហាញលទ្ធផលធម្មតា ទោះបីជាអ្នកជំងឺមានផ្ទុកជំងឺ COVID រយៈពេលយូរក៏ដោយ។
មនុស្សចំនួនដែលរាយការណ៍អំពីរោគសញ្ញារបស់ជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ មិនបានបង្ហាញរោគសញ្ញារបស់ជំងឺ COVID-19 ហើយមិនបានធ្វើតេស្ដរកជំងឺ COVID-19 នៅពេលពួកគេឈឺដំបូងនោះទេ។ ករណីនេះធ្វើឱ្យពិបាកក្នុងការបញ្ជាក់ថាពួកគេមានជំងឺ COVID-19 ឬអត់ ហើយអាចបង្ការ ឬពន្យារពេលក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆយលើជំងឺ COVID រយៈពេលយូរដែរឬទេ។ វាជារឿងសំខាន់ដែលអ្នកត្រូវធ្វើតេស្តរកជំងឺ COVID-19 នៅពេលអ្នកមានអារម្មណ៍ឈឺជាលើកដំបូង ដើម្បីជួយក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆយលើជំងឺ COVID របស់អ្នកនៅពេលក្រោយ។
គន្លឹះសម្រាប់អ្នកជំងឺ៖ ការណាត់ជួបជាមួយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពសម្រាប់ស្ថានភាពក្រោយជំងឺ COVID (ជាភាសាអង់គ្លេស)
ស្ថានភាពសុខភាពនាពេលថ្មីៗ និងស្ថានភាពសុខភាពដែលមានស្រាប់ពីមុន
ការឆ្លងជំងឺ COVID-19 អាចប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធសរីរាង្គជាច្រើន ហើយជួនកាលអាចបង្កឱ្យមានស្ថានភាពសុំា ដែលអាចដើរតួជាជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ។ ស្ថានភាពសុំាស្វ័យប្រវត្តិអាចកើតឡើងនៅពេលដែលប្រព័ន្ធការពាររាងកាយបណ្តាលឱ្យរលាក ឬខូចខាតជាលិកានៅក្នុងផ្នែកដែលរងផលប៉ះពាល់នៃរាងកាយ។ នេះមានន័យថា អ្នកដែលមានជំងឺ COVID-19 អាចទំនងជាមានការព្រួយបារម្ភអំពីសុខភាពនាពេលថ្មីៗ ដូចជាជំងឺទឹកនោមផ្អែម ឬជំងឺបេះដូងជាដើម។ ស្ថានភាពសុខភាពដែលមានស្រាប់ដូចជា ជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជំងឺបេះដូងក៏អាចកាន់តែអាក្រក់ទៅៗ បន្ទាប់ពីការឆ្លងជំងឺ COVID-19។
សិទ្ធិរបស់ជនដែលមានពិការភាព និងមានជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ
ជំងឺ COVID រយៈពេលយូរអាចបណ្តាលឱ្យមានការចុះខ្សោយខាងផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត ហើយត្រូវបានចាត់ទុកថាជាពិការភាពក្រោម Americans with Disabilities Act (ADA, ច្បាប់ស្តីពីពិការភាពរបស់ជនជាតិអាមេរិក)។ អ្នកដែលមានជំងឺ COVID រយៈពេលយូរត្រូវបានការពារដោយស្របច្បាប់ពីការរើសអើងពីពិការភាព។ ពួកគេអាចមានសិទ្ធិទទួលបានការកែប្រែដោយសមហេតុផលពីធុរកិច្ចផ្សេងៗ រដ្ឋ និងរដ្ឋាភិបាលក្នុងតំបន់ ដើម្បីសម្របតាមការកំណត់ដែលទាក់ទងនឹងជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ។
ការណែនាំអំពី “ជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ” ជាពិការភាពក្រោម ADA (ជាភាសាអង់គ្លេស)
ជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ និងការមានផ្ទៃពោះ
អ្នកមានផ្ទៃពោះ ឬអ្នកទើបតែមានផ្ទៃពោះថ្មីៗអាចទំនងជាឈឺធ្ងន់ធ្ងរពីជំងឺ COVID-19។ COVID-19 អាចបង្កឱ្យមានផលវិបាកដែលប៉ះពាល់ដល់ការមានផ្ទៃពោះ និងទារកដែលកំពុងលូតលាស់។
យើងនៅមិនទាន់ដឹងរឿងជាច្រើនអំពីរយៈពេលដែលជំងឺ COVID អាចប៉ះពាល់ដល់ការមានផ្ទៃពោះ។ National Institutes of Health (NIH, វិទ្យាស្ថានសុខាភិបាលជាតិ) (ជាភាសាអង់គ្លេស) នឹងធ្វើការសិក្សារយៈពេល 4 ឆ្នាំលើផលប៉ះពាល់រយៈពេលយូរនៃជំងឺ COVID-19 ចំពោះស្ត្រីដែលមានជំងឺ COVID-19 អំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ និងកូនរបស់ពួកគេ។
ជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ និងយុវជន
យុវជនក៏អាចធ្លាក់ខ្លួនឈឺដោយសារជំងឺ COVID រយៈពេលយូរផងដែរ។ យុវជនដែលមានរោគសញ្ញាជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ ដូចជាអស់កម្លាំង និងការពិបាកក្នុងការផ្តោតអារម្មណ៍ អាចពិបាកក្នុងការចូលរួមក្នុងការសិក្សា និងសកម្មភាពផ្សេងៗទៀត។ កុមារតូចៗអាចមានការលំបាកក្នុងប្រាស្រ័យទាក់ទងអំពីរោគសញ្ញារបស់ពួកគេ។
កុមារដែលមាន COVID រយៈពេលយូរអាចមានសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំពិសេស ការការពារ ឬសេវាកម្មដែលពាក់ព័ន្ធក្រោមច្បាប់សហព័ន្ធ (ជាភាសាអង់គ្លេស) ទាំង 2។
ការចាក់វ៉ាក់សាំងសម្រាប់យុវជនប្រឆាំងនឹងជំងឺ COVID-19 គឺជាមធ្យោបាយដ៏ល្អបំផុតក្នុងការទប់ស្កាត់ជំងឺ COVID រយៈពេលយូរទៅលើយុវជន។
ស្វែងយល់បន្ថែមអំពីការចាក់វ៉ាក់សាំងសម្រាប់យុវជន។
ព័ត៌មានសម្រាប់វេជ្ជបណ្ឌិត
- ការជាសះស្បើយឡើងវិញ៖ ការស្រាវជ្រាវអំពីជំងឺ COVID ដើម្បីពង្រឹងការជាសះស្បើយឡើងវិញ (ជាភាសាអង់គ្លេស)៖ បង្កើតឡើងដោយ National Institutes of Health (NIH) ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការស្រាវជ្រាវទៅលើជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ។
- ស្ថានភាពក្រោយជំងឺ COVID៖ ព័ត៌មានបន្ថែមសម្រាប់អ្នកផ្ដល់សេវាថែទាំសុខភាព (ជាភាសាអង់គ្លេស)៖ ទិដ្ឋភាពទូទៅសម្រាប់អ្នកផ្ដល់សេវាថែទាំសុខភាព ដែលបង្កើតឡើងដោយ Centers for Disease Control and Prevention (CDC, មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺឆ្លង)។
- ស្ថានភាពក្រោយជំងឺ COVID៖ ផ្នែកវិទ្យាសាស្តរបស់ CDC (ជាភាសាអង់គ្លេស) បានសង្ខេបអំពីវិទ្យាសាស្ត្រនៃជំងឺ COVID រយៈពេលយូរ ហើយភ្ជាប់ទៅកាន់សិក្ខាសាលាតាមគេហទំព័របែបគ្លីនិកស្តីពីស្ថានភាពក្រោយជំងឺ COVID។